Of u worst lust!
Ik heb als broodjesverkoper al heel wat verschillende klanten meegemaakt. Van mensen die geen Nederlands (en geen Engels!) spreken, tot de overdreven beleefde dame die graag een broodje kaas en een koffie wil, en vraagt 'of dat mischien mogelijk is'. Maar natuurlijk mevrouw, graag zelfs. Ik kan een hoop hebben, en ik weet dondersgoed dat een tevreden klant misschien weer terugkomt, dus mijn neigingen om uiterst pissig een klant toe te snauwen dat-ie wat harder moet praten onderdruk ik eigenlijk zonder al te veel moeite. Maar soms he, dan zou je ze toch..
Neem bijvoorbeeld de eerste vijf minuten na opening. Je hebt net één koffie verkocht, die betaald is met een tientje, en je hebt nog wat briefjes van vijf standaard in je kassa. En dan komt er iemand een colaatje met vijftig euro betalen. "Heeft u misschien kleiner?" Nee, dat hebben we niet. Dus gaan al je vijfjes, dat tientje en een handjevol muntjes van twee euro richting klant. Weg wisselgeld. Komt er dan niemand op het idee dat het gewoon asociaal is om zo vroeg op de ochtend een beetje arrogant met je vijftigje te gaan zwaaien?
Of van die mensen die mompelen, of nog erger: bijna fluisteren. "Goeiemorgen!" Ik ben altijd enthousiast, omdat ik het graag naar m'n zin heb als ik werk. De klant mompelt iets. Ik buig voorover. "Wat zegt u?" En nog versta ik het antwoord niet. De derde keer wel. Na klaarmaken van het broodje hetzelfde verhaal. Zucht.
Of de klanten die te lui zijn om een normale conversatie te voeren. Die heb je in twee soorten: de persoon die niet zo goed weet wat-ie wil en dus heel rommelig, al nadenkend probeert te vertellen wat-ie wil, en de persoon die jou als een soort slaaf ziet waar je vooral niet teveel woorden aan moet verspillen. "Wmfmfmmpff tonijn." Wat zegt u? "Ow, eh, ik wil graag een broodje tonijn". 'Dat kan mevrouw, wat voor broodje mag het zijn?" "Tonijn." 'Ja, maar wat voor broodje?' Hierbij draai ik me om en wijs ik naar de manden met broodjes. "Oooh, doe maar een witte." Zucht, daar zijn er dus ook drie van, maar op zo'n moment noem ik er eentje, vragend, en begin ik die te pakken. Als het niet goed is hoor ik het wel, nietwaar?
Vervelender is de tweede soort. Ik haat aosciale mensen, die de zaak binnen komen, niet om een broodje te bestellen, maar om mij de opdracht te geven een broodje te maken. En dan al gaan staan eten voordat er betaald is. Of gaan bellen, en mij bijna negeren als ik vraag of er boter op het broodje mag. "He, wat? Nee, dank je." Geld wordt op de counter gekwakt, ergens waar ik er nauwelijks bij kan. Ik krijg spontaan neigingen mensen te gaan negeren, maar de ervaring die ik in dat opzicht in het Feyenoord stadion heb opgedaan gaat hier niet op. Immers: klant is koning.
Leuk zijn ook de klanten die geen Nederlands spreken. En geen Engels, for that matter. Dus dan wordt het gebaren. De klant wijst naar een plaatje. Ik draai me om, wijs naar hetzelfde plaatje, en zeg "die?" Klant knikt, en ik pak een ciabatta om er tonijn op te doen. Dat is wat het plaatje immers zegt. "Two," hoor ik. Ah, ze spreken Engels. En ik pak nog een ciabatta. Maar voordat ik die kan opensnijden wordt mijn aandacht weer gevraagd. De klanten, ze zijn met z'n tweeën, wijzen naar een baguette in de vitrine. Geen ciabatta dus, maar een baguette. Ook goed. "Baguette tonijn?' vraag ik, en dat klopt.
Het duurt even, maar een minuutje of twee later presenteer ik twee baguettes tonijn. Klanten kijken ontevreden. Ze maken me duidelijk dat het niet klopt. Nog steeds spreken ze geen Nederlands, en dat Engels is ook ver te zoeken. Wat willen ze in godsnaam? Ze gebaren naar een ander plaatje, waar drie broodjes op staan. Ik begrijp dat die tonijn dus niet echt meer klopt. Welke willen ze dan? Ik wijs de broodjes op het plaatje een voor een aan, maar dan wijzen ze weer naar de vitrine. Naar die baguette, waar kip-kerrie op zit. Ze bedoelen die-met-de-kip-kerrie. En dus maak ik die, en kan ik later twee baguettes tonijn opzij leggen. Ik was al flink pissig, maar dan komt the magic touch. Ze begrijpen dat het effe lastig was en zeggen iets wat op sorry lijkt met een vriendelijke glimlach. En ik ben het hele voorval alweer bijna vergeten. Het kan soms zo makkelijk zijn.
Ik kan nog wel uren doorgaan, maar dat zal niet zo boeiend zijn. Mocht je nou binnenkort ergens een broodje, patatje of ander voedsel halen bij een horecazaak, glimlach dan eens? Vinden ze leuk.